Międzynarodowy Dzień Świadomości Zagrożenia Hałasem

25 kwietnia obchodzimy Międzynarodowy Dzień Świadomości Zagrożenia Hałasem, który m.in. przyczynia się do pogorszenia stanu środowiska przyrodniczego. Dzień ten ma na celu zwrócenie uwagi na powszechne występowanie hałasu w życiu ludzi oraz uświadomienie, jak szkodliwy wpływ na nasze życie ma to powszechne zjawisko.

Pierwsze obchody Międzynarodowego Dnia Świadomości Zagrożenia Hałasem odbyły się w 1995 r. z inicjatywy Ligii Niedosłyszących. Natomiast w Polsce, zapoczątkowało je w 2000 r. Towarzystwo Higieny Akustycznej. Początkowo jego data była ruchoma, a święto przypadało zazwyczaj w ostatnią środę kwietnia aż do roku 2006, kiedy to ustalono ją na 25 kwietnia (nadal funkcjonują obie daty).

Hałas to każdy dźwięk, który w danych warunkach jest niepożądany lub uciążliwy dla danej osoby. Utrudnia on pracę, naukę, koncentrację, wypoczynek oraz sen. Może być przyczyną uszkodzenia słuchu, bólów głowy, bezsenności, zaburzeń sercowych, oddychania, a także trawienia. Hałas powoduje, że jesteśmy zestresowani, nerwowi i przewrażliwieni.

Szacuje się, że hałas w środowisku każdego roku przyczynia się do:

• rozwoju 48 000 nowych przypadków choroby niedokrwiennej serca,

• 12 000 przedwczesnych zgonów,

• przewlekłej drażliwości u 22 mln osób,

• przewlekłych, poważnych zakłóceń snu u 6,5 mln osób

• problemów z czytaniem w szkole u 12 500 dzieci w wieku szkolnym z powodu hałasu emitowanego przez samoloty.

Zagrożenie hałasem rośnie wraz z rozwojem cywilizacyjnym i działalnością człowieka. Transport drogowy w największym stopniu przyczynia się do zanieczyszczenia środowiska hałasem w Unii Europejskiej. Mieszkanie w pobliżu drogi, linii kolejowej lub lotniska może być czymś więcej niż tylko uciążliwością — co najmniej jedna osoba na pięć w UE jest narażona na długotrwałe poziomy hałasu uważane za szkodliwe dla zdrowia.

W wielu miastach ponad połowa ludności jest narażona na hałas drogowy przekraczający wytyczne Światowej Organizacji Zdrowia. Podobnie jak w przypadku wpływu zanieczyszczenia powietrza i zmian klimatu, niektóre grupy społeczne mogą być bardziej narażone na zanieczyszczenie hałasem. Wiele osób jest również narażonych na hałas lotniczy i kolejowy, a także przemysłowy. Chociaż hałas ten ma znacznie mniejszy wpływ na całą populację, jest on istotnym źródłem lokalnego zanieczyszczenia.

Biorąc pod uwagę negatywny wpływ hałasu na dużą część populacji Europy, hałas w środowisku stał się poważnym problemem dla obywateli i decydentów . Wg niektórych ustaleń Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) hałas jest drugą pod względem znaczenia przyczyną problemów zdrowotnych związanych ze środowiskiem, zaraz po zanieczyszczeniu powietrza.

Zanieczyszczenie hałasem wpływa również na dziką przyrodę. Może powodować różne problemy fizyczne i behawioralne u zwierząt oraz zwiększać ich stres.

Ograniczenie hałasu jest kluczowym celem unijnego planu działania na rzecz zerowego poziomu zanieczyszczeń oraz dyrektywy w sprawie hałasu w środowisku (END).

Pamiętajmy jednak, że nie każde natężenie dźwięku jest jednak szkodliwe dla człowieka. Naukowcy opracowali kategorie w zależności od natężenia poziomu. Nieszkodliwy dla zdrowia jest poziom hałasu poniżej 35 dB (szelest liści generuje natężenie dźwięku ok. 10 dB).

Strategiczna mapa hałasu

Konieczność opracowania strategicznych map hałasu miast wynika z ustawy Prawo Ochrony Środowiska (art. 118) oraz Dyrektywy 2002/49/WE Parlamentu Europejskiego i Rady odnoszącej się do oceny i zarządzania poziomem hałasu w środowisku.

Na potrzeby oceny stanu akustycznego środowiska opracowano m.in. Strategiczną mapę hałasu Wrocławia 2022 oraz Strategiczną mapę hałasu Bydgoszczy 2021, których celem jest zlokalizowanie miejsc na terenie miasta narażonych na hałas, informowanie mieszkańców o zagrożeniach związanych z hałasem w środowisku, jak również jej wykorzystanie przy tworzeniu programów ochrony przed hałasem. Każdy mieszkaniec za pomocą Strategicznej mapy hałasu może uzyskać informacje jakie dopuszczalne normy hałasu są w danej okolicy i jak rozkłada się hałas w otoczeniu.

Źródło: https://www.eea.europa.eu/, https://www.who.int/, https://www.gios.gov.pl/pl/, https://bip.um.wroc.pl/