Wiosna, wiosna… I wiosenne „smogi”…
Znów zagościła u nas piękna wiosenna pogoda. Nad Polską wyż, czyli słoneczne dni, niemal bezchmurne noce, łagodny wietrzyk w dzień, w nocy cisza… Niestety, taka sytuacja powoduje pogorszenie jakości powietrza, zwłaszcza wieczorem, w nocy i wcześnie rano.
Czemu tak się dzieje? Brak chmur w ciągu nocy sprzyja spadkom temperatury, a nawet nocnym przymrozkom, co powoduje większe zapotrzebowanie na ciepło i większą emisję zanieczyszczeń. To również idealne warunki dla tworzenia się przy gruncie nocnej inwersji temperatury, która „blokuje” unoszenie zanieczyszczeń i powoduje ich stopniową kumulację blisko powierzchni ziemi. Dodatkowo brak wiatru utrudnia rozpraszanie tych zanieczyszczeń. W efekcie w ciągu nocy bardzo gwałtownie wzrastają stężenia PM.
Idealną ilustrację tych procesów mogliśmy obserwować w ciągu ubiegłej nocy (z 11 na 12 kwietnia 2022), podczas której stężenia zanieczyszczeń wzrosły z poziomu 10 µg/m3 do poziomu kilkudziesięciu µg/m3.
Na szczęście po wschodzie Słońca, gdy dopływ energii do powierzchni ziemi powoduje wzrost temperatury i „pobudza” ruch powietrza (nagrzane porcje powietrza zaczynają się wznosić, „rozbijają” inwersję i przyspieszają mieszanie powietrza, wzrasta również prędkość wiatru) jakość powietrza się poprawia. Pokazują to wykresy poniżej, przedstawiające zmienność stężeń pyłu zawieszonego, na tle zmian temperatury powietrza i prędkości wiatru, odnotowaną między godziną 12:00 11.04.2022 a godziną 12:00 dnia następnego.
Zmienność temperatury powietrza na wysokości 0,5 i 15 m nad poziomem podłoża, odnotowana między godziną 12:00 11.04.2022 a godziną 12:00 dnia następnego w Obserwatorium UWr (Wrocław – Biskupin). Między godziną 16:00 a godziną 7:00 wyraźnie zaznacza się inwersja temperatury.
Zmienność prędkości wiatru odnotowana między godziną 12:00 11.04.2022 a godziną 12:00 dnia następnego w Obserwatorium UWr (Wrocław – Biskupin). Wyraźnie widoczny spadek prędkości wiatru między godziną 17:00 a godziną 7:00.
Zmienność stężeń pyłu zawieszonego PM10 i PM2.5 odnotowana między godziną 12:00 11.04.2022 a godziną 12:00 dnia następnego w Obserwatorium UWr (Wrocław – Biskupin). Zwraca uwagę wyraźny, nagły wzrost stężeń PM między godziną 19:00 a 8:00, korespondujący z pojawieniem się nocnej inwersji temperatury i znacznym spadkiem prędkości wiatru.
Taka sytuacja, jeśli trwa kilka dni, powoduje charakterystyczny dla wiosny dobowy rytm stężeń PM – pogorszenie jakości powietrza w nocy, poprawę w ciągu dnia.
Pamiętajmy więc, by mimo pięknej pogody zwracać uwagę na jakość powietrza, zwłaszcza wieczorem i rano! W tym celu można skorzystać np. z portalu GIOŚ, lub portali komercyjnych, mieszkańcy aglomeracji wrocławskiej i bydgoskiej mogą też skorzystać z naszego portalu czujnikowego.
