Wyższe kary za działanie na szkodę środowiska

1 września br. weszła w życie Ustawa z dnia 22 lipca 2022 r. o zmianie niektórych ustaw w celu przeciwdziałania przestępczości środowiskowej (Dz.U. 2022 poz. 1726). Jest to odpowiedź na zauważalny w ostatnich latach wzrost liczby przestępstw przeciwko środowisku, w tym wzrost liczby pożarów miejsc gromadzenia odpadów. Dotychczasowe sankcje karne były niewystarczające i nie powstrzymywały sprawców przed ich popełnianiem. Nowelizacja ustawy wprowadza podwyższenie dolnych i górnych granic kar za wykroczenia i przestępstwa przeciwko środowisku.

Jeśli sprawca zostanie skazany za umyślne przestępstwo przeciwko środowisku, sąd będzie musiał orzec nawiązkę w wysokości od 10 tys. zł do 10 mln zł na rzecz Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. Ważna zmiana dotyczy zlikwidowania warunku odpowiedzialności podmiotów zbiorowych, czyli np. spółek, jeśli chodzi o wcześniejsze prawomocne skazanie osoby fizycznej za przestępstwo przeciwko środowisku.

Znowelizowano w sumie 9 ustaw, w tym: Kodeks wykroczeń, Kodeks karny, ustawę o Inspekcji Ochrony Środowiska, ustawę o lasach czy o odpadach.

Nowe przepisy to m.in.
  • Do 12 lat pozbawienia wolności będzie groziło za nielegalny transgraniczny przewóz odpadów niebezpiecznych.
  • Do 10 lat pozbawienia wolności będzie groziło za składowanie, usuwanie, przetwarzanie, zbieranie, unieszkodliwianie, transportowanie odpadów lub substancji albo dokonywanie odzysku odpadów lub substancji w taki sposób, że może to zagrozić życiu lub zdrowiu człowieka lub spowodować obniżenie jakości wody, powietrza lub powierzchni ziemi lub zniszczenie w świecie roślinnym lub zwierzęcym.
  • Do 8 lat pozbawienia wolności będzie groziło za spowodowanie zniszczenia w świecie roślinnym lub zwierzęcym w znacznych rozmiarach, a także za zanieczyszczenie wody, powietrza lub powierzchni ziemi substancją albo promieniowaniem jonizującym w takiej ilości lub w takiej postaci, że może to zagrozić życiu lub zdrowiu człowieka lub spowodować istotne obniżenie jakości wody, powietrza lub powierzchni ziemi lub zniszczenie w świecie roślinnym lub zwierzęcym w znacznych rozmiarach.
  • Do 5 lat pozbawienia wolności będzie groziło za niszczenie albo uszkadzanie – wbrew przepisom obowiązującym na terenie objętym ochroną – roślin, zwierząt, grzybów lub ich siedlisk, lub siedlisk przyrodniczych, i spowodowanie tam istotnej szkody. Taka sama kara przewidziana będzie za niszczenie albo uszkadzanie roślin, zwierząt i grzybów pod ochroną gatunkową lub ich siedlisk – w przypadku istotnej szkody.
  • Do 5000 zł grzywny będzie groziło za zaśmiecanie miejsc publicznych (m.in. ulic, skwerów czy lasów).
  • Do 30 000 złotych grzywny będzie groziło za wypalanie gruntów rolnych, obszarów kolejowych, pasów przydrożnych, trzcinowisk lub szuwarów.