Jak się zachować, gdy wzrasta poziom zanieczyszczenia powietrza?
Gdy rok się kończy, a temperatura za oknem spada, zaczynamy intensywnie ogrzewać nasze domy, mieszkania, miejsca pracy. Do ogrzewania wykorzystywane są głównie źródła ciepła (kotły, piece i kominki) na paliwa stałe (najczęściej węgiel i drewno). W efekcie z naszych kominów unosi się dym, który jest jedną z głównych przyczyn zanieczyszczenia powietrza w sezonie grzewczym. Wzrost stężenia niebezpiecznych substancji w powietrzu (w tym benzo(a)pirenu i pyłów zawieszonych) niestety negatywnie wpływa na nasze zdrowie. Zanieczyszczenia zawarte w powietrzu oddziałują negatywnie na układ krwionośny, oddechowy, nerwowy i rozrodczy, przyczyniają się do rozwoju m.in. chorób nowotworowych, a w następstwie do przedwczesnych zgonów (wpływ zanieczyszczeń powietrza na dzieci i sportowców opisano tutaj i tutaj).
W celu ochrony powietrza podejmowanych jest szereg działań zarówno szczeblu lokalnym jak i krajowym (m.in. wprowadzono programy ochrony powietrza i uchwały antysmogowe). A jak my możemy się chronić przed szkodliwym wpływem zanieczyszczeń powietrza?
Sprawdzaj codziennie jakość powietrza! Jakość powietrza w okolicach Wrocławia i Bydgoszczy sprawdzisz na stronie https://airquality.uni.wroc.pl, na pozostałym obszarze: https://powietrze.gios.gov.pl.
Ogranicz wietrzenie pomieszczeń! Otwórz okna i wyłącz ogrzewanie tylko wtedy, gdy ryzyko silnego zanieczyszczenia powietrza jest najmniejsze (nie wietrz pomieszczeń zwłaszcza rano i wieczorem, ponieważ wtedy występują największe stężenia zanieczyszczeń w ciągu doby).
Nie pal śmieci! Spalanie niedozwolonych substancji i odpadów w domowym piecu, stwarza nie tylko zagrożenia zdrowotne, ale może być bezpośrednią przyczyną bardzo groźnych w skutkach pożarów i zaczadzeń.
Ogranicz palenie w kominku rekreacyjnym! Zmniejsz pulę zanieczyszczeń wprowadzonych do powietrza wykorzystując ekologiczne źródło ogrzewania, gdy takie posiadasz.
Zgłoś, gdy sąsiad pali odpady! Zadzwoń po odpowiednie służby, straż miejską/gminną, albo nawet policję lub zgłoś przewinienie w urzędzie miasta/gminy. Możesz to zrobić anonimowo.
Stosuj paliwo tylko dobrej jakości! Gdy do ogrzewania używasz wyłącznie kotła na paliwo stałe, zadbaj by stosowane przez ciebie paliwo było dobrej jakości, a piec był eksploatowany we właściwy sposób.
Nie używaj dmuchaw do liści! Powoduje to unoszenie pyłu z podłoża, tzw. pylenie wtórne.
Samochód zostaw w domu! Wybierz transport publiczny lub rower albo pokonaj dystans na piechotę.
Zadbaj o siebie i swoich bliskich! Sprawdź czy ty lub ktoś z twoich najbliższych należy do grupy podwyższonego ryzyka skutków zdrowotnych narażenia na zanieczyszczenie powietrza i postępuje zgodnie z rekomendacjami lekarza.
Ćwicz regularnie, ale z głową! Aktywność fizyczną na zewnątrz planuj poza godzinami największego zanieczyszczenia powietrza i w miejscach oddalonych od źródeł emisji (np. ruchliwych dróg).
Zostań w domu! Ogranicz przebywanie na zewnątrz zamieniając spacer na ćwiczenia w domu.
To nie czas na spacer! Ogranicz przebywanie na zewnątrz zamieniając plac zabaw na aktywności w sali.
Grafika tytułowa: Daniel Foltyński (lat 10), Szkoła Podstawowa nr 118 we Wrocławiu. Praca zajęła I miejsce w konkursie „Co z tym powietrzem?” (2021)
