Polacy nadal palą śmieciami w piecu  

Z przedstawionego w ostatnim czasie przez Polski Instytut Ekonomiczny badania sondażowego przeprowadzonego na reprezentatywnej grupie 1000 polskich gospodarstw domowych wynika, że pół miliona polskich gospodarstw domowych (ok. 4 proc.) nadal pali śmieciami. W domach jednorodzinnych wskaźnik ten jest prawie dwukrotnie wyższy i wynosi 7 proc.

Badanie PIE wykazało, że odpadami częściej palą mieszkańcy wsi i mniejszych miejscowości (poniżej 20 tys. mieszkańców) – 71 proc. ankietowanych oraz mieszkańcy domów jednorodzinnych – 85 proc. ankietowanych. Ponad połowę (52 proc.) stanowiły rodziny liczące cztery i więcej osób, które na co dzień do ogrzewania wykorzystują piece na węgiel, drewno lub biomasę (68 proc.).

Zauważono, że 94 proc. badanych gospodarstw domowych deklarujących palenie śmieciami nie ma dostępu do ciepłej wody z sieci. Dodano, że 46 proc. palących śmieciami mieszkało w domu, który nie był poprawnie ocieplony, a 54 proc. korzystało z uzupełniających źródeł ogrzewania.

W ostatnich 12 miesiącach aż 25 proc ankietowanych gospodarstw domowych przyznało się do wykorzystywania paliwa złej jakości na potrzeby energetyczne (miał węglowy, drewno czy biomasa). Węgiel gorszej jakości, jak miał i pył spala nadal 9 proc. gospodarstw domowych.

Jednakże na przestrzeni lat widać poprawę. Pomimo kryzysu energetycznego (2021-2023) w ciągu pięciu ostatnich lat o 14 proc. spadła liczba gospodarstw deklarujących ogrzewanie domów paliwami złej jakości. 5 proc. gospodarstw domowych zadeklarowało, że w ostatnich 5 latach zrezygnowało z węgla gorszej jakości, 4 proc. odeszło od spalania drewna i biomasy, a 2 proc. gospodarstw przestało palić śmieciami.

Pomimo zawieszenia norm jakości węgla, ograniczonym czasowo dostępem do opału i jego wysokimi cenami, co mogło zachęcać do palenia szkodliwymi i tanimi paliwami, jak podali autorzy badania, na każde polskie gospodarstwo domowe, które zaczęło czasami palić paliwami gorszej jakości przypadają 4 gospodarstwa, które przestały z takich paliw korzystać.

Palenie śmieciami – jak i gdzie to zgłosić?

Jeżeli zauważymy, że ktoś pali śmieci, warto to zgłosić. Spalanie odpadów w domowych urządzeniach grzewczych powoduje emisję do powietrza substancji szkodliwych dla naszego zdrowia. Dodatkowo jest to czyn zabroniony i podlega karze grzywny.

Spalanie odpadów i zakazanego paliwa stałego w domowych kotłach, piecach, kominkach należy zgłosić właściwym organom. Uprawnienia do przeprowadzenia kontroli palenisk domowych mają: Straż miejska lub gminna, pracownik  urzędu  miejskiego lub gminnego, właściwego ze względu na lokalizację miejsca prowadzenia kontroli, policja.

Zgłoszenia można dokonać również anonimowo zarówno drogą telefoniczną jak i przez dedykowany formularz, który coraz częściej pojawia się na stronach gmin. We Wrocławiu formularzy taki znajdziesz na stronie https://www.wroclaw.pl/zielony-wroclaw/piece-to-nie-smietnik, zaś w Bydgoszczy: https://www.dbamy.bydgoszcz.pl/mcity/incidents/index.

Materiał Źródłowy: Polski Instytut Ekonomiczny. „Ponad 0,5 mln gospodarstw domowych w Polsce pali w domu śmieciami” [w:]  Tygodnik Gospodarczy PIE 18 stycznia 2024 r., https://pie.net.pl/wp-content/uploads/2024/01/Tygodnik-PIE_3-2024.pdf.  Dostęp dnia. 26.01.2024 r.