Sprzedaż „kopciuchów” pod kontrolą

Opracowanie: Joanna Kubicka

Obowiązujące od 23 listopada 2019 r. zmiany wprowadzone w ustawie Prawo ochrony środowiska (Dz. U. 2019, poz. 1396) pozwalają służbom sprawdzać m.in.: zgodność urządzeń z wymaganiami (w tym z wykorzystaniem badań laboratoryjnych urządzeń) oraz posiadanie odpowiedniej dokumentacji, czyli świadectw pochodzenia i certyfikatów. Weryfikacji podlegają kotły na paliwo stałe o znamionowej mocy cieplnej do 500 kW, które są dostępne na rynku np. w sklepach, hurtowniach, u producentów czy importerów.

Pierwsze kontrole prowadzone przez Inspekcję Handlową (IH) ruszyły w grudniu 2019 r. i obejmowały wyłącznie dokumentację. UOKiK zapowiedziało, że od bieżącego roku IH będzie też zlecać badania laboratoryjne – 2 stycznia 2020 r. został ogłoszony przetarg na usługę badania próbek kotłów w zakresie spełniania przez te produkty wymagań przepisów prawa w odniesieniu do granicznych wartości emisji oraz granicznych wartości sprawności cieplnej określone w rozporządzeniu Ministra Rozwoju i Finansów z dnia 1 sierpnia 2017 r. w sprawie wymagań dla kotłów na paliwo stałe (Dz. U. z 2017 r., poz. 1690, z późn. zm.). Szacuje się, że przydzielony na ten cel budżet w kwocie ok. 900 tys. zł rocznie pozwoli zbadać w laboratorium ok. 50 kotłów w danym roku kalendarzowym.

Rządowa aplikacja do wykrywania ofert sprzedaży „kopciuchów”

Porozumienie w sprawie wykorzystywania przez Inspekcję Handlową bota do automatycznej weryfikacji ofert sprzedaży kotłów na paliwo stałe w Internecie zostało podpisane w dniu 26 listopada 2019 r. przez Minister Rozwoju Jadwigę Emilewicz oraz wiceprezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów Tomasza Chróstnego.

Program wyłapie te oferty, w których urządzenie nie spełnia wymagań określonych w przepisach. Dostęp do niego będą mieć pracownicy Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów (UOKiK) oraz wojewódzkich inspekcji handlowych.

Aplikacja wyszukuje podejrzane oferty na podstawie m.in.:

• sprzeczności słów, np. kocioł klasy 5 i inne parametry emisyjne;
• określonej klasie kotła innej niż klasa 5;
• pojedynczych słów kluczowych: np. ruszty, ręczne itd.;
• wpisanego niepoprawnego rodzaju paliwa;
• podejrzanych słów, np. kocioł na zamówienie itd.;

W przypadku wykrycia urządzeń niezgodnych z przepisami, wobec ich sprzedawców wyciągane będą konsekwencje – przedsiębiorca zapłaci karę wynoszącą do 5% przychodu osiągniętego w poprzednim roku kalendarzowym, jednak nie mniej niż 10 000 zł.

Warto zaznaczyć, że w lutym 2019 r. Minister Przedsiębiorczości i Technologii Jadwiga Emilewicz, pełnomocnik Premiera ds. programu Czyste Powietrze Piotr Woźny oraz członek zarządu Allegro Damian Zapłata podpisali dokument, dotyczący współpracy w przeciwdziałaniu sprzedaży na Allegro urządzeń przyczyniających się do nielegalnego zwiększania emisji zanieczyszczeń do atmosfery.

W praktyce – Allegro ma reagować na zgłoszenia o pojawiających się na aukcjach urządzeniach niespełniających polskich norm. Informacje takie mają być przekazywane m.in. przez organizacje pozarządowe, takie jak np. Polski Alarm Smogowy.

Materiały źródłowe:

1. Ustawa z dnia 16 października 2019 r. o zmianie ustawy Prawo ochrony środowiska (Dz. U. 2019, poz. 1396)
2. Internetowy bot pomoże szukać nielegalnych kopciuchów, Ministerstwo Rozwoju, dostęp 14.01.2020 r.
3. Internetowy bot pomoże szukać nielegalnych kopciuchów, Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów, dostęp 14.01.2020 r.