Pożary w Amazonii

Pożary lasów i stepów są jednym z ważnych źródeł, odpowiadających za emisję zanieczyszczeń do powietrza. Ich wpływ ma często charakter ponadregionalny, dlatego warto przyjrzeć się wydarzeniom, które mają obecnie miejsce na obszarze Amazonii.
Od kilku dni w mediach pojawiają się informacje o katastrofalnych pożarach lasów, jakie dotykają ten obszar świata, a zwłaszcza brazylijskie regiony Amazonas, Rondônia i Pará. Nie jest to zjawisko nowe – pożary występują w tym regionie rokrocznie. Ich sezon rozpoczyna się z początkiem pory suchej, w lipcu lub sierpniu, szczyt przypada na wrzesień, a zakończenie na listopad. Obecne pożary w regionie są co prawda największe od 2010 roku, jednak wcześniej, np. w latach 2003, 2004, 2005, 2007, 2010, zjawisko to występowało nawet w większej skali.

liczba pożarów w Amazonii w latach 2012-2019; źródło NASA Earth Observatory
intensywność pożarów w Amazonii w latach 2012-2019, na podstawie danych satelitarnych; źródło NASA Earth Observatory

Liczba pożarów (wykres górny) i ich intensywność (wykres dolny) w obszarze Amazonii, w latach 2012-2019; źródło: NASA Earth Observatory

O wyjątkowości tegorocznego zjawiska nie świadczy jednak wyłącznie jego zasięg i intensywność. Naukowcy z NASA zajmujący się detekcją pożarów wskazują, że wcześniejsze katastrofalne pożary w regionie były przede wszystkim wynikiem suszy, natomiast w obecnym sezonie ich ogniska można powiązać z obszarami prowadzenia intensywnej wycinki drzew na obszarze Amazonii (patrz zdjęcie tytułowe). Wskazuje na to np. bardzo duża koncentracja pożarów wzdłuż głównych dróg przecinających Amazonię – Transamazoniki, czy drogi BR-163.

wykryte ogniska pożarów w Amazonii w okresie 15-22.-8.2019; źródło NASA Earth Observatory

Wykryte ogniska pożarów w Amazonii, w okresie 15-22.08.2019, na podstawie danych satelitarnych; źródło NASA Earth Observatory

Należy dodać, że coroczne wielkie pożary lasów i stepów dotykają wiele regionów świata. Skala tego zjawiska jest największa w zwrotnikowych strefach Afryki, w północnej Australii, w Amazonii, na Półwyspie Indochińskim oraz w Azji Środkowej.

Animacja przedstawiająca dynamikę pożarów na kuli ziemskiej w latach 2002 – 2015; źródło: kanał YouTube NASA Earth Observatory

Dowiedz się więcej

Więcej informacji na temat tegorocznych pożarów w Amazonii można znaleźć w ciekawym artykule (j. angielski) na stronie NASA Earth Observatory.

Codzienną informację o występowaniu pożarów na świecie, opracowaną w oparciu o dane satelitarne, można znaleźć na stronie Global Forest Watch Fires.

Mapy przedstawiające wieloletnią zmienność rozmaitych parametrów środowiskowych – w tym występowania pożarów, opracowane na podstawie obserwacji satelitarnych, można znaleźć na stronie NASA Earth Observatory, w sekcji Global Maps

Zdjęcie tytułowe: Amazonia – ogniska pożarów w obrębie obszaru objętego wycinką drzew, data wykonania: 19.08.2019; źródło: NASA Earth Observatory